| Projects: |
ΔIHΓHMATA:
APMATΩMENA XPONIA ("Πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις" 1954),
MIA ΠPOΣΦATH IΣTOPIA ("Πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις" 1962),
ΛEYKH AKTH ("Πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις" 1966),
ΦYΛΛA ΦTEPA ("Διογένης" 1977, "Πολύτυπο" 1983),
H ENATH ΠΛHΓH ("Κέδρος" 1986),
EΠIΣTPOΦEΣ ("Ελληνικά γράμματα" 1999).
MYΘIΣTOPHMATA:
NYXTEΣ KAI AYΓEΣ. Α' Η Πολιτεία ("Πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις" 1961, "Θεμέλιο" 1963), Β' Τα βουνά ("Πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις" 1963, "Θεμέλιο" 1965). Ως δίτομη έκδοση: "Κέδρος" 1979, "Σύγχρονη εποχή" 1987, "Ελληνικά Γράμματα" 2000,
ΣKHNEΣ AΠO TO BIO TOY MAΞIMOY TOY ΓPAIKOY ("Δίφρος" 1976, "Σύγχρονη εποχή" 1982, "Ελληνικά Γράμματα" 2002),
TA ΘAYMATA EPXONTAI ΣTHN ΩPA TOYΣ ("Καρανάσης" 1976, "Σύγχρονη εποχή" 1988),
MIKPO OPΓANO ΓIA TON EΠANAΠATPIΣMO ("Κέδρος" 1980),
AYTA ΠOY MENOYN ("Δελφίνι" 1994, "Ελληνικά Γράμματα" 2000),
ΣΤΟ ΟΡΙΟ ("Ελληνικά Γράμματα" 2003)
BIOΓPAΦIKEΣ MYΘIΣTOPIEΣ:
TO ΨΩMI KAI TO BIBΛIO. O ΓKOPKI ("Σύγχρονη εποχή" 1980 β' εκδ. "Ελληνικά Γράμματα" 2004)
ΠEPIΣΣOTEPH EΛEYΘEPIA. O TΣEXΩΦ ("Σύγχρονη εποχή" 1981),
O MEΓAΛOΣ AMAPTΩΛOΣ. O NTOΣTOΓEΦΣKI ("Κέδρος" 1984),
ENAΣ ANΘPΩΠOΣ MIA EΠOXH. O AΛEΞANΔPOΣ ΓKEPTΣEN ("Γνώση" 1989),
O MAΓIAKOΦΣKI. TA EYKOΛA KAI TA ΔYΣKOΛA ("Ελληνικά Γράμματα" 2000).
TAΞIΔIΩTIKA:
AΠO TH MOΣXA ΣTH MOΣXA. Tαξίδι στο Bόλγα ("Πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις" 1971, "Καρανάσης" 1976),
OI APMENHΔEΣ. Tαξίδι στη χώρα τους και στην ιστορία τους ("Κέδρος" 1982). MEΛETEΣ:
ANTIΣTAΣH - ΔHMOKPATIA. Eπιλογή άρθρων ("Κέδρος" 1975),
ΠENTE PΩΣOI KΛAΣIKOI ("Σύγχρονη εποχή" 1975,1979),
H PΩΣIKH ΛOΓOTEXNIA. Iστορία σε τρεις τόμους. Aπό τον 11ο αιώνα μέχρι την επανάσταση του 1917 ("Κέδρος" 1978-1979),
MIA ΣYNANTHΣH. Σεφέρης-Mακρυγιάννης ("Πολύτυπο" 1983),
O BAΣIΛIAΣ ΠOY ΠEΘANE ("Πολύτυπο" 1990),
ΔAIMONEΣ KAI ΔAIMONIΣMENOI. Eπιστροφές στον Nτοστογέφσκι ("Δελφίνι" 1992),
O TOΛΣTOΪ, O ΣAIΞΠHP KAI OI TPEΛOI ("Δελφίνι" 1996).
METAΦPAΣEIΣ:
Eμμανουήλ Kαζακέβιτς. TO ΓAΛAZIO TEΤPAΔIO. EXΘPOI ("Θεμέλιο" 1966),
ΑΦΗΓΗΣΗ ΤΗΣ EKΣTPATEIAΣ TOY IΓKOP ("Κέδρος" 1976, 1996),
O BIOΣ TOY ΠPΩTOΠAΠA ABBAKOYM ("Κέδρος" 1976, 1996),
H ΠOΛIOPKIA KAI H AΛΩΣH THΣ ΠOΛHΣ. Το ρωσικό χρονικό του Νέστορα Ισκεντέρη ("Κέδρος" 1978, 1996),
Γιούρι Oλέσα: OI TPEIΣ XONTPOI ("Κέδρος" 1978),
Aλέξανδρος Γκριμπογέντοφ: ΣYMΦOPA AΠO TO ΠOΛY MYAΛO ("Δωδώνη" 1990),
Aλέξανδρος Πούσκιν: H NTAMA ΠIKA ("Σύγχρονη εποχή" 1991), MIKPEΣ TPAΓΩΔIEΣ ("Σύγχρονη εποχή" 1991), O XAΛKINOΣ KABAΛAPHΣ ("Δελφίνι" 1995),
Nικολάι Γκογκολ: H MYTH ("Κέδρος" 1994),
Aντόν Tσέχωφ: EXΘPOI ("Κέδρος" 1994),
Φιόντορ Nτοστογέφσκι: MΠOMΠOK ("Κέδρος" 1995),
Aλέξανδρος Πούσκιν: ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΖΗΤΩ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ(;), ("Ποταμός" 2004)
Μεταφράσεις έργων του σε ξένες γλώσσες:
ΝΥΧΤΕΣ ΚΑΙ ΑΥΓΕΣ.
Τ. Α' Η Πολιτεία. Μτφρ. Σ.Ιλίνσκαγια. Εκδ. "Μολοντάγια Γκβάρντιγια", Μόσχα, 1962.
Τ. Β' Τα βουνά. Μτφρ. Σ.Ιλίνσκαγια. Εκδ. "Μολοντάγια Γκβάρντιγια", Μόσχα, 1967.
Σε συγκεντρωτική έκδοση: Εκδ. "Σοβιέτσκι πισάτελ", Μόσχα,1978, 1985.
Ο ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ ΦΩΤΑΓΩΓΕΊΤΑΙ (Διηγήματα). Μτφρ. Σ. Ιλίνσκαγια, Τ. Κοκούρινα. Εκδ. "Πράβντα", Μόσχα, 1961.
Η ΔΙΚΗ (Διηγήματα). Μτφρ. Σ. Ιλίνσκαγια, Τ. Κοκούρινα. Εκδ. "Πράβντα", Μόσχα, 1965.
ΕΥΤΥΧΕΊΤΕ... (Διηγήματα). Μτφρ. Σ. Ιλίνσκαγια. Εκδ. "Πράβντα", Μόσχα, 1973.
ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΣΤΕΡΕΣ (Διηγήματα). Μτφρ. Σ. Ιλίνσκαγια, Τ. Κοκούρινα, Ι. Πανόβα. Εκδ. "Προγκρές", Μόσχα, 1970.
ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥΣ (Τρεις νουβέλες). Μτφρ. Σ. Ιλίνσκαγια. Εκδ. "Προγκρές", Μόσχα, 1970.
ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥΣ (Νουβέλες και διηγήματα). Μτφρ. Σ. Ιλίνσκαγια, Τ. Κοκούρινα, Ι. Πανόβα. Εκδ. "Σοβιέτσκι πισάτελ", Μόσχα, 1981, 1988.
ΣΚΗΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΟ ΤΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ ΤΟΥ ΓΡΑΙΚΟΥ:
Στα ρωσικά: Μτφρ. Σ. Ιλίνσκαγια, Ν. Ποντζέμσκαγια.
α) Εκδ. "Χουντοζεστβενναγια λιτερατούρα", Μόσχα, 1980,
β) Εκδ. "Σοβιέτσκι πισάτελ", Μόσχα, 1983.
Στα πολωνικά: μτφρ. Α. Μπογκντάνσκι, Εκδ. "Panstwowy Instytut Wydawniczy", Warsawa, 1985.
ΟΙ ΑΡΜΕΝΗΔΕΣ:
Στα αρμενικά: μτφρ. Σιμών Κιρκιασαριάν. Εκδ. "Σοβετακάν Γκροχ", Ερεβάν, 1984.
Στα ρωσικά: μτφρ. Ν. Ποντζέμσκαγια
α) Εκδ. "Προγκρές", Μόσχα, 1985,
β) Εκδ. "Σοβιέτσκι πισάτελ", Μόσχα, 1990.
Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ
(2011) Ο Μαγιακόφσκι, Εκδόσεις Γκοβόστη
(2008) Όσιπ Μαντελστάμ, Ελληνικά Γράμματα
(2008) Σκηνές από το βίο του Μάξιμου του Γραικού, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη
(2007) Ο Τολστόι, Ελληνικά Γράμματα
(2006) Πέντε Ρώσοι κλασικοί, Ελληνικά Γράμματα
(2004) Το ψωμί και το βιβλίο. Ο Γκόρκι, Ελληνικά Γράμματα
(2003) Στο όριο, Ελληνικά Γράμματα
(2002) Σκηνές από το βίο του Μάξιμου του Γραικού, Ελληνικά Γράμματα
(2000) Η γραμμή της ζωής, Ελληνικά Γράμματα
(2000) Η πολιτεία, Ελληνικά Γράμματα
(2000) Ο Μαγιακόφσκι, Ελληνικά Γράμματα
(2000) Τα βουνά, Ελληνικά Γράμματα
(2000) Το κόκκινο σπίτι, Ελληνικά Γράμματα
(1999) Επιστροφές, Ελληνικά Γράμματα
(1988) Τα θαύματα έρχονται στην ώρα τους, Σύγχρονη Εποχή
(1986) Η ένατη πληγή, Κέδρος
(1984) Ο μεγάλος αμαρτωλός, Κέδρος
(1982) Σκηνές από το βίο του Μάξιμου του Γραικού, Σύγχρονη Εποχή
(1981) Περισσότερη ελευθερία, Σύγχρονη Εποχή
(1980) Μικρό όργανο για τον επαναπατρισμό, Κέδρος
(1978) Η ρωσική λογοτεχνία, Κέδρος
(1978) Η ρωσική λογοτεχνία, Κέδρος
(1977) Η ρωσική λογοτεχνία, Κέδρος
(1975) Αντίσταση - δημοκρατία, Κέδρος
Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
(2009) Ανθολογία ελληνικού διηγήματος του 20ού αιώνα, Εκδόσεις Καστανιώτη
Μεταφράσεις
(2012) Kazakevitš, Emmanuil, 1913-1962, Το γαλάζιο τετράδιο. Εχθροί, Σύγχρονη Εποχή
(2009) Chekhov, Anton Pavlovich, 1860-1904, Πόσο αργεί να ξημερώσει..., Ελληνικά Γράμματα
(2005) Chekhov, Anton Pavlovich, 1860-1904, Ανιαρή ιστορία, Ελληνικά Γράμματα
(2004) Puskin, Aleksandr Sergeevic, 1799-1837, Άλλη, καλύτερη, ζητώ ελευθερία..., Ποταμός
(1999) Ισκεντέρης, Νέστορας, Η πολιορκία και η άλωση της Πόλης από τους Τούρκους το 1453, Κέδρος
(1996) Άγνωστος, Αφήγηση της εκστρατείας του Ίγκορ, Κέδρος
(1996) Αββακούμ, Μοναχός Αγιορείτης, Ο βίος του Πρωτόπαπα Αββακούμ, Κέδρος
(1995) Dostojevskij, Fedor Michajlovic, 1821-1881, Μπομπόκ, Κέδρος
(1994) Chekhov, Anton Pavlovich, 1860-1904, Εχθροί, Κέδρος
(1994) Gogol, Nikolaj Vasilievic, 1809-1852, Η μύτη, Κέδρος
(1991) Puskin, Aleksandr Sergeevic, 1799-1837, Η Ντάμα Πίκα, Σύγχρονη Εποχή
(1991) Puskin, Aleksandr Sergeevic, 1799-1837, Μικρές τραγωδίες, Σύγχρονη Εποχή
(1990) Ilinskaya, Sonia, 1938-, Η μοίρα μιας γενιάς, Κέδρος
(1990) Griboedov, Aleksandr Sergeevich, Συμφορά από το πολύ μυαλό, Δωδώνη Εκδοτική ΕΠΕ
Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά, ιταλικά, βουλγαρικά.
|
| Abstract text: |
...Τις μυστικές αποφάσεις του τσάρου Ιβάν δεν τις γνώριζε ο Μάξιμος. Όμως γνώριζε πως τούτη τώρα ήταν η τελευταία δική του μάχη. Η πίστη του ήταν μεγάλη πως αν τον τσάρο μπορέσει να τον πείσει, θα πάρουν αμέσως νόημα όλα όσα έκανε κι έπαθε στη ζωή του. Κι αν δε τον πείσει, θα πάνε άδικα των αδίκων.
- Τσάρε Ιβάν, είπε πάλι βάζοντας όση ψυχή μπορούσε στα λόγια του, άκου και τούτο που θα σου πω: θυμήσου τους δικούς μας γραικούς αυτοκράτορες που χάθηκαν όχι για τίποτ' άλλο, παρά γιατί πρώτοι εκείνοι χώρισαν τα λόγια από τα έργα. Και διδάχτηκαν έπειτα και οι άλλοι και πνιγήκαμε στις αμαρτίες μας. Ο Θεός δε θα σε ρωτήσει τι είπες, αλλά τι έπραξες κι ας μην είσαι καν χριστιανός, κι ας μη φίλησες εικόνα - δεν είναι αυτά που έχουν αξία. Θυμήσου και τον βασιλέα Κύρο. Δεν ήταν χριστιανός, ήταν ασεβής και ειδωλολάτρης, όμως τον ύψωσε ο Κύριος, τον αξίωσε να μεγαλουργήσει, γιατί ήταν ενάρετα και χριστιανικά τα έργα του και η κρίση του είχε δικαιοσύνη και έλεος... Και κοίταξε κι εδώ, τσάρε μου!
Ανάλαφρα, σβέλτα, με το βλέμμα να λαμπυρίζει, έφερε ο καλόγερος τον τσάρο μπροστά στο τραπέζι όπου ήταν απλωμένο το χαρτί με το σχέδιο.
- Τ' είναι πάλι τούτο; ρώτησε από ψηλά ο Ιβάν.
Ο καλόγερος άρχισε φλογισμένα να του εξηγεί:
- Εγώ πεθαίνω αύριο μεθαύριο. Και παράγγειλα με τις οικονομίες μου να μου κάνουν μια εικόνα να την αφιερώσω στην Αγία Τριάδα. Θα είναι η πνευματική διαθήκη μου, ευχή και κατάρα μου!
Ο Ιβάν παρατήρησε σιωπηλά το σχέδιο.
- Λείπουν τα χρώματα, Τσάρε μου, και δεν διακρίνεται καλά η παράσταση, έσκυψε ως κάτω και μουρμούρισε ταπεινά σαν να ζητούσε συγχώρεση ο αγιογράφος Αναστάσιος.
- Βλέπω, είπε ο Ιβάν, και πράγματι το ξύπνιο βλέμμα του δεν δυσκολεύτηκε να ξεχωρίσει τα σχήματα. Εδώ είναι καρπισμένα χωράφια κι εδώ ο Κύριος με τους αποστόλους κι εκεί το κάστρο και η πόλη. Τι θέλει να πει η παράσταση;
- Είναι ο Κύριος διερχόμενος δια των σπορίμων, του εξήγησε ο Μάξιμος. Ο Ιησούς ομιλεί στους μαθητές του και αυτοί είναι σκόρπιοι μες στο χωράφι και κόβουν στάχυα και τρώνε τον καρπό γιατί πεινάνε. Κι εδώ πέρα, παρέκει από την πύλη του κάστρου, στέκει η ομήγυρις των φαρισαίων και κοιτάζουν με πονηρία τους αποστόλους. Γιατί είναι Σάββατο. Λένε οι φαρισαίοι πειραχτικά στον Κύριο: "Ημέρα Σαββάτου σήμερα, αλλά κοίταξε τι κάνουν οι μαθητές σου!" Κι ο Ιησούς τους αποκρίνεται: "Δεν διαβάσατε, λοιπόν, πουθενά τι έκανε ο βασιλέας Δαβίδ, ημέρα Σαββάτου, όταν μπήκε με τους πεινασμένους στρατιώτες μες στον ναό επί Αβιάθαρ αρχιερέως; Ήταν πεινασμένος κι έφαγε από τους άρτους της προθέσεως, που μόνο οι ιερείς μπορούν να τρώνε, κι έδωσε να φάνε κι οι πεινασμένοι στρατιώτες του. Γιατί το Σάββατο έγινε για τον άνθρωπο, κι όχι ο άνθρωπος για το Σάββατο. Κι ο υιός του Ανθρώπου κύριος είναι και του Σαββάτου..."
Όλη τη θέρμη της ψυχής έβαλε ο καλόγερος στα λόγια του. Τα είπε όπως θα τα 'λεγε ο Δαβίδ κι ο Χριστός. Και μαζί με τα λόγια του, σαν να τελείωσε κι η ψυχή του, - τίποτ' άλλο δεν είχε να πει και νυν και αεί και εις τους αιώνες. Σιώπησε, στύλωσε το βλέμμα του όλο προσμονή στο πρόσωπο του Ιβάν.
Αλίμονο, δεν γνώριζε τις μυστικές σκέψεις του πανίσχυρου τσάρου. Όμως είδε με το έμπειρο μάτι του πως ούτε τα λόγια του ούτε η εικόνα με το παράδειγμα του Ιησού φέρναν το ποθητό αποτέλεσμα. Το πρόσωπο του τσάρου δεν έδειχνε καμιά κίνηση, σαν να μην άκουσε, να μην είδε.
- Τσάρε Ιβάν, είπε τότε με σιγανή βαθιά φωνή, σ' εξορκίζω: μην πας στο Μπελοόζερο! Η πράξη σου τούτη θα κρίνει πολλά. Κι αν ακούσεις τα όσα σου λέγω, θα κάνεις μεγάλο καλό, τόσο μεγάλο που ούτε το φαντάζεσαι. Και μεγάλη θα είναι κι η αμοιβή σου και η δόξα σου. Σκέψου: φτωχοί είναι οι άνθρωποι εδώ στο βασίλειό σου, πικρά και πονεμένα ζουν, φτωχά σκέφτονται. Ο χωριάτης αδιάβαστος, μικρό άμαθο παιδί. Παρ' τον στα χέρια σου, οδήγησέ τον, τάισέ τον καλά να μεγαλώσει, μάθε τον και γράμματα. Τι να τον διδάξουν τα μακρινά προσκυνήματα και οι ναοί με τα ψηλά καμπαναριά; Και το κυπαρίσσι πάει με την τσίμπα του ψηλά στον ουρανό, γυρίζεις να το δεις, ζαλίζεται ο νους σου. Αλλά ποιο το όφελος; Θαμπώνει το νου μας η θωριά του, αλλά ψωμί δε μας δίνει το κυπαρίσσι, ούτε θα σου δώσει το γλυκό σύκο ούτε το σταφύλι και το μήλο να γλυκάνει ο φτωχός τον ουρανίσκο του... Τσάρε Ιβάν, σκύφτω και σου φιλώ τα πόδια, μην πας στο προσκύνημα!
Κι ο τσάρος σκεφτόταν εκείνη τη στιγμή πως αλήθεια η απόφαση που θα πάρει τώρα θα είναι μεγάλης αξίας: αν κάνει όπως του λέει ο γέροντας, θα πει πως η θέλησή του δε γέρεψε ακόμα, δε μέστωσε, πολύ θ' αργήσει ν' απαλλαγεί από τους συμβουλάτορές του, που εκείνοι διοικούν τώρα το κράτος. Αλλά αν βρει τη δύναμη να πει το όχι σε τούτο τον γέρο, που όλοι τον λογαριάζουν για σοφό και άγιο, θα πει πως η θέλησή του έδεσε, στέριωσε, έγινε κάστρο και ήρθε ο καιρός να κυβερνήσει μονάχος του αληθινός Τσάρος και Ιμπεράτορας.
Ρώτησε τον καλόγερο:
- Κι αν συνεχίσω το ταξίδι, γέροντα, όπως το έχω σκεφτεί από μιας αρχής;
Το μαύρο βλέμμα του καλόγερου έλαμψε με σκληρότητα.
- Ααα..., έκαμε με τρόμο σαν να 'βλεπε μπροστά του φοβερές σκηνές. Αλίμονο τότε! Αν δε με ακούσεις, Τσάρε Ιβάν, μέγα κακό θα κάνεις σ' όλη την Ορθοδοξία. Κι ανάλογος θα 'ναι ο πόνος που θα δοκιμάσεις. Μα θα πάθεις κι ελόγου σου πολύ μεγάλο κακό... Και θα το πάθεις, άκου με, πολύ γρήγορα!
Ο Ιβάν είπε οργισμένα:
- Ποιο κακό λες;
- Σου λέγω, είπε σκληρά ο καλόγερος, το ίδιο που είπε κι ο ιερέας Αχιά στη γυναίκα του Ιεροβοάμ: εκεί που πας, θα χάσεις τον τσαρέβιτς!
Ο Ιβάν έγινε κατακίτρινος. Φοβήθηκε τα λόγια του καλόγερου, μα δυνατότερη κι από τον φόβο ένιωθε τη θέλησή του.
- Τι με φοβερίζεις; φώναξε. Πώς τολμάς εσύ, ένας θνητός, και μου λες πράματα που μόνο ο Θεός τ' αποφασίζει;
"Θα πάει", πέρασε μεμιάς από το νου του καλόγερου η φριχτή σκέψη κι ένιωσε τις δυνάμεις του να τον αφήνουν. Ξαναμάζεψε το πνεύμα του και είπε:
- Μην οργίζεσαι, Τσάρε, συγκράτησε τον θυμό σου. Ο λαμπρότερος μες στους πλανήτες είναι ο ήλιος και στους ανθρώπους ο Τσάρος. Η δουλειά σου είναι να φωτίζεις, όχι να σκιάζεις. Ο θυμός, σαν το μαύρο σύννεφο, άμα μπει στο πνεύμα σου τα σκεπάζει όλα. Φανού βασιλέας αληθινός, μεγαλόκαρδος, μην υποτάσσεις την αρετή στο πάθος!
- Καλόγερε, είπε σφίγγοντας τα δόντια και μικραίνοντας στο ελάχιστο τα μάτια του ο Ιβάν, εσύ έχεις το πάθος στην ψυχή σου. Δεν είναι από την αγάπη που τα λες αυτά, είναι από την κακία σου για τα όσα έπαθες. Ζητάς την τιμωρία μας!
Ο καλόγερος κράτησε με τα δυο χέρια την καρδιά του, σαν να πήγαινε να του φύγει.
- Όχι, στ' όνομα του Κυρίου! Τσάρε Ιβάν, τι πάθη και τι κακία μού λες! Προς τι; Εδώ στο ρωσικό βασίλειο έγινε το μαρτύριό μου, εδώ έζησα σαράντα χρόνια, το δάκρυ μου ζυμώθηκε μες στα χώματά σας... Κι ο ημίθεος Προμηθέας, τσάρε Ιβάν, όταν επιτέλους οι θεοί ευδόκησαν και τον ελευτέρωσαν, στιγμή δεν άφησε από το χέρι του το σιδερένιο βραχιόλι με το σκληρό πετράδι από το βράχο του μαρτυρίου του. Εκεί μέσα ήταν το δάκρυ του κι ο στεναγμός του. Τον αγάπησε και τον Καύκασο ο θείος Προμηθέας σαν δεύτερη πατρίδα του. Έτσι είμαστε πλασμένοι οι άνθρωποι.
Τα λόγια του άχνισαν και σβήσαν, σταλαματιές δροσιάς, στον φλογισμένο νου του Ιβάν - ούτε τ' άκουσε καν.
- Καλόγερε, είπε τρέμοντας, εσύ πολλά ξέρεις και λέει η γλώσσα σου, αλλά εγώ ένα μονάχα θέλω ν' ακούσω τώρα από σένα: πάρε πίσω όσα είπες για τον τσαρέβιτς!
Στα μάτια του ο Μάξιμος είδε να τρέμει ο τρόμος για την προφητεία. Μέσα στον τρόμο του τσάρου θαμπόφεγγε η μοναδική ελπίδα.
- Βοήθα, Χριστέ μου! έκαμε τον σταυρό του. Και πλησιάζοντας τον Ιβάν, τον κοίταξε βαθιά στα μάτια:
- Τσάρε Ιβάν, αν δεν ακούσεις τα λόγια μου, το παιδί το χάνεις!
Έξαλλος ο Ιβάν μούγκρισε, χτύπησε χάμω με φοβερή δύναμη το πόδι του, όρμησε στην πόρτα.
|
